Ενημέρωση

Ομιλία στον Κατανυκτικό Εσπερινό Κυριακή Ε΄ Νηστειών

 Τελευταία Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής σήμερα. Η Με-γάλη Τεσσαρακοστή τελειώνει το προσεχές Σάββατο του Λαζάρου. Τότε θα ψάλλουμε την «ψυχωφελήν πληρώσαντες Τεσσαρακοστήν και την Αγίαν Εβδομάδα του Πάθους Σου αιτούμεν κατιδείν φιλάνθρωπε».

Η Εκκλησία αξιοποίησε όλα τα μέσα για να μας συνεγείρει, να μας κάνει αξίους αυτού του καιρού, της πορείας, να προσκυνήσουμε τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού. Τι μας έδειξε; Ότι οφείλουμε να έχουμε ορθή πίστη. Αυτό φανέρωσε η Κυριακή της Ορθοδοξίας. Δεν μας ωφελεί σε τίποτε η σωστή, κατά τη γνώμη μας, ζωή όταν τα δόγματα που πιστεύουμε είναι διεφθαρμένα.
Παράλληλα, απαιτείται αγία εν Χριστώ ζωή, ορθοπραξία. Αυτό μας προέτρεψε η δεύτερη Κυριακή των Νηστειών. Και η τρίτη Κυριακή μας παρήγγειλε να έχουμε φυλακτό, σημείο, λάβαρο τον Τίμιο Σταυρό, που έχει αήττητη και ακατάλυτη Θεία Δύναμη. Η περασμένη Κυριακή μας παρουσίασε τη Μορφή του Ιωάννου του Σιναΐτου, που συνέγραψε βιβλίο και αφορά την καλλιέργεια της συνειδήσεώς μας. Ονομάζεται Κλίμακα και έχει μεταφραστεί στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου.
Όλες οι ημέρες της Σαρακοστής με τις Ακολουθίες τους, μάς προέτρεπαν να είμαστε εγρηγορούντες, όχι ραθυμούντες, να γινόμαστε συνεχώς από κατηχούμενοι, φωτιζόμενοι, θεούμενοι και να αναρριπίζεται η φλόγα της Πίστεώς μας, αυτή που φωτίζει τη διάνοιά μας. 
Σ’ αυτόν τον ωραίο αγώνα, που είναι βέβαια σκληρός, αφού η πάλη μας δεν είναι προς αίμα και σάρκα, αλλά προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώ-νος τούτου, εφόδιό μας έχουμε τη νηστεία, «ήτις εκτέμνει από καρδίας πάσαν κακίαν». Δεν υπάρχει πνευματική ζωή χωρίς εγκράτεια και νηστεία. Το γένος του διαβόλου μας πολεμάει. Πολλές φορές μπαίνει μέσα μας. Δεν βγαίνει με τίποτε, χωρίς την προσευχή και την νηστεία. Αυτά είναι λόγια του Χριστού και ο Χριστός είπε ακριβείς λόγους, όχι θεωρίες προς εντυπωσιασμό.
Προ πάντων όμως σ’ αυτόν τον αγώνα, έχουμε εφόδιο προς αγιασμόν τη συχνή Θεία Κοινωνία. Γι’ αυτό τελούμε τις Θείες Λει-τουργίες των Προηγιασμένων Δώρων. Δεν θέλει η Μητέρα Εκκλη-σία να μας αφήσει αβοήθητους, απαράκλητους, αφού γνωρίζει πόσο επιρρεπείς είμαστε στα φιλεπίστροφα πάθη. 
Την περίοδο αυτή της Σαρακοστής, κάθε βράδυ, ψάλλουμε ύμνους στην Παναγία από το Θεοτοκάριο. Η Παναγία είναι η εγ-γυήτρια της σωτηρίας μας, γι’ αυτό συνεχώς την επικαλούμαστε. Γι’ αυτό Της ψάλλαμε τους Χαιρετισμούς και τον Ακάθιστο Ύμνο. Η Παναγία φανερώνει τη συμβολή της γυναίκας στη σωτηρία του κόσμου. Απ’ αυτήν προήλθαν τα κρείττω και τα εχόμενα σωτηρίας. 
Ενθυμείστε τι Της είπαμε προχθές στον Ακάθιστο Ύμνο; Ότι Αυτή είναι «του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησις και των δακρύων της Εύας η λύτρωσις». Αυτή είναι «των δογμάτων Χριστού το κεφά-λαιον», η Κλίμακα που κατέβηκε ο Θεός στη γη και η Γέφυρα που μας μεταφέρει στον ουρανό. Αυτή είναι ο Οδηγός της σωφροσύνης, η Σκέπη του κόσμου, η Στοργή που νικά κάθε πόθο, το Καράβι εκείνων που θέλουν να σωθούν. Αυτή εκπλύνει τη συνείδησή μας και είναι της ψυχής μας η σωτηρία.
Μετά την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, που διατρανώθηκε η Θεότητα του Ιησού Χριστού, ευθύς αμέσως, άρχισαν να κτίζονται Εκκλησίες προς τιμήν της Παναγίας. Θεός και άνθρωπος ο Χριστός. Μητέρα Θεού, Θεοτόκος και Αειπάρθενος η Κεχαριτωμένη Μαρία.
Η αγιότητα μιας ψυχής είναι ανάλογη με την ευλάβειά της προς την Παναγία. Όταν προσκυνούμε την εικόνα της Παναγίας, σας παρακαλώ, να αισθανόμαστε την παρουσία Της και να Την ασπαζόμαστε στοργικά, με πόθο και κατάνυξη.
Σκανδαλίζονται μερικοί που βλέπουν τάματα και αφιερώμα-τα στις εικόνες της Παναγίας και λένε «Τι θέλουν αυτά εκεί; Γιατί τα βάζουν; Δεν τα έχει ανάγκη η Παναγία». 
Μια φορά ένας άνθρωπος πήγε στο Άγιον Όρος και κατευθύνθηκε προς τη Μονή των Ιβήρων για να προσκυνήσει την Πανα-γία την Πορταΐτισσα. Μπήκε στο παρεκκλήσι Της και μόλις είδε την Εικόνα Της γεμάτη φλουριά, σκανδαλίσθηκε. Είχε κακό λογισμό και αυτοί οι κακοί λογισμοί μας παιδεύουν. Ασπάσθηκε ψυχρά την εικόνα της Πορταΐτισσας και βγήκε έξω βασανιζόμενος από τους λογισμούς του. Έλεγε: «Παναγία μου εγώ ήθελα να σε δω απλή, χωρίς στολίδια». 
Έφυγε από τη Μονή και πήγαινε δίπλα στη Μονή Σταυρονι-κήτα. Στο δρόμο τον έπιασε δυνατός πόνος. Ήταν μόνος του, δεν είχε βοήθεια, άρχισε να επικαλείται την Παναγία. «Παναγία μου Πορταΐτισσα, κάνε με καλά να φέρω και να βάλω στην εικόνα σου δυό φλουριά». Του παρουσιάζεται μπροστά του μια γυναίκα μεγαλόπρεπη και του λέει: «Έτσι μου τα έφεραν τα φλουριά. Μήπως εγώ τα ζήτησα; Μήπως τα ήθελα;» και σταμάτησε ο πόνος του. 
Είχε βλέπετε καλή διάθεση, καλή πίστη και τον βοήθησε η Παναγία. Πόσοι δεν σκανδαλίζονται, ερχόμενοι στους Ναούς, παρατηρώντας ό,τι υπάρχει μέσα σ’ αυτούς. Με τον ίδιο τρόπο στολίζονται οι Ναοί. Μ’ αυτόν τον τρόπο που έδειξε η Παναγία στον προσκυνητή του Αγίου Όρους. Το σύνδρομο της υποκριτικής φιλοπτωχείας του Ιούδα βασανίζει πολλούς, κυρίως δε αυτούς που δεν δίδουν στον άγγελό τους νερό.
Έλεγε ο Γέροντας Παΐσιος ότι όταν θέλω να προσευχηθώ στην Παναγία σκέφτομαι πως θα πάω με άδεια χέρια να Την παρα-καλέσω. Κόβω λίγα αγριολούλουδα, τα πηγαίνω στην εικόνα Της και λέω: «Παναγία μου πάρε αυτά τα λουλούδια από το Περιβόλι σου». 
Πριν πάω στο Άγιον Όρος, άκουγα να λένε ότι είναι το Περι-βόλι της Παναγίας. Και όταν πήγα περίμενα να δω λουλούδια, οπο-ρωφόρα δέντρα και αντί γι’ αυτά είδα άγριες καστανιές, κουμαριές και τότε κατάλαβα ότι είναι πνευματικό το Περιβόλι της Παναγίας. Αργότερα ένιωσα μέσα σ’ αυτό και την παρουσία Της.
Πόσο συγκινούμαι όταν βλέπω πολλές γυναίκες να έχουν το όνομα της Παναγίας. Εσείς που έχετε το όνομα της Παναγίας να λέ-τε: «Παναγία μου, Εσύ που καταδέχτηκες να έχω το όνομά Σου, βοήθησέ με, όπως είναι ευάρεστο σ’ Εσένα. Άλλοι συγκινούνται μό-νο να ακούσουν το όνομά Σου και εγώ το έχω και το πρόσωπό μου έχει την ταυτότητα του Παναγίου Ονόματός Σου».
Η Παναγία μας είναι εγγυήτρια των αμαρτωλών. Κανένας από μας δεν μπορεί να πει ότι δεν υπάρχει γι’ αυτόν σωτηρία, ότι είναι μεγάλος αμαρτωλός και δεν σώζεται. Αυτό είναι βλασφημία στο Θεό, μεγάλη αμαρτία, απιστία. 
Όταν έχουμε την Παναγία μαζί μας, έχουμε ελπίδα σωτηρίας. Τι Της ψάλλουμε κάθε μέρα; «Πάντων προστατεύεις Αγαθή». Και σας προτρέπω όχι μόνο να Την παρακαλούμε για να μας βοηθήσει αλλά και να μην ξεχνούμε να Την ευχαριστούμε. Και η ωραιότερη ευχαριστία στην Παναγία είναι οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου.
Λένε για κάποιον που είχε κανόνα να λέει καθημερινά τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, αλλά η ζωή του ήταν ακατάστατη, ότι μια φορά, καθώς περνούσε μια γέφυρα, ζαλίστηκε, έπεσε και πνίγηκε. Ο χορός των δαιμόνων, τα λεγόμενα τελώνια, πανηγύρισαν: «Δικός μας είναι, η ζωή του ήταν άθλια». Ο χορός των Αγγέλων προσπαθούσε να τον γλυτώσει από τις όψεις των πονηρών δαιμόνων. Κατέληξαν και οι δύο: «Να βάλουμε κριτή την Παναγία. Αυτή θα αποφασίσει». Την παρεκάλεσαν και Εκείνη τους είπε: «Πηγαίνετε να μου φέρετε την γλώσσα του». Όταν ήλθαν τους είπε η Παναγία: «Διαβάσετε τι γράφει επάνω. Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε». Αυτό έλε-γε την ώρα που έπεσε και πνίγηκε. Τον έσωσε η Παναγία, γιατί τι είπε ο Θεός; «Όπου θα σε βρω, εκεί και θα σε κρίνω».
Η Παναγία μας, όταν έχουμε άμεση ανάγκη, απαντά ευθύς στις προσευχές μας. Όταν δεν έχουμε, τότε μας αφήνει λίγο για να αποκτήσουμε και λίγη παλικαριά.
Λέγει ο π. Παΐσιος: Όταν ήμουν στη Μονή Φιλοθέου, μία φο-ρά, ευθύς μετά την αγρυπνία της Παναγίας, 15 Αυγούστου, με έ-στειλε ένας προϊστάμενος να πάω ένα γράμμα στη Μονή Ιβήρων. Ύστερα έπρεπε να κατεβώ στον αρσανά και να περιμένω ένα γεροντάκι που θα ερχόταν με το καΐκι, για να το συνοδεύσω στο Μοναστήρι μας, απόσταση μιάμιση ώρα με τα πόδια. Ήμουν από νηστεία και αγρυπνία, κατάκοπος. Δεν σκέφτηκα να πάρω λίγο παξιμάδι. Από την 1η έως την 5η Αυγούστου νήστευα, με πλήρη ασιτία, για την εορτή της Θείας Μεταμορφώσεως. Από την επαύριο της εορτής της Μεταμορφώσεως, μέχρι την 15η Αυγούστου νήστευα πάλι με πλήρη ασιτία για την Παναγία μας. Έπινα μόνο λίγο νερό.
Έφθασα στη Μονή Ιβήρων, έδωσα το γράμμα και κατέβηκα στον αρσανά και περίμενα. Το καραβάκι θα ερχόταν στις 4 το απόγευμα. Άρχισα να ζαλίζομαι. Δεν μπορούσα να σταθώ όρθιος. Είδα πιο πέρα μια στίβα από κορμούς δέντρων και πήγα και κάθισα εκεί να μη με δει κανείς και να με ρωτά τι έπαθα. Έκανα κομποσκοίνι και παρακαλούσα την Παναγία να μου οικονομήσει κάτι. 
Σε λίγο βλέπω μπροστά μου ένα μοναχό, να μου προσφέρει ένα στρογγυλό ψωμί, ένα σταφύλι και δυο σύκα. Πάρε αυτά, μου είπε, εις δόξαν της Κυρίας Θεοτόκου και χάθηκε. Ε! Τότε αναλύθηκα, με έπιασαν τα κλάματα, ούτε ήθελα να φάω, δεν πεινούσα. Πα! Πα! Τι μάνα είναι αυτή, να φροντίζει και για τις πιο μικρές λεπτομέρειες!
Γιατί σας τα λέγω αυτά; Ποια γιορτάζει σήμερα; Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία. Και ποιος την έσωσε από την αμαρτία; Η Παναγία μας. Από τα 17 της χρόνια ζούσε ζωή έκλυτη, άστατη, πρόσφερε το κορμί της στους άνδρες, κινούμενη όχι τόσο από εξαθλίωση, όπως το κάνουν φτωχές γυναίκες, αλλά επειδή καταφλεγόταν από μια ακατάσχετη ηδονική επιθυμία. Αυτή νόμιζα πως ήταν η ζωή που μου ταίριαζε, να προσβάλλω συνέχεια την ανθρώπινη φύση. Κι όταν μια μέρα, ένα καραβάνι Αιγυπτίων και Λυβίων έφυγε από την Αλεξάνδρεια, κατευθυνόμενο προς την Ιόπη της Παλαιστίνης, μπή-κε στο καράβι, από περιέργεια. Την ρώτησαν: «που πάς;». Τους είπε: «Με παίρνετε μαζί σας;». «Αν έχεις τα ναύλα, κανένας δεν θα σε ε-μποδίσει». «Σας προσφέρω το κορμί μου ως ναύλο». Έλεγε αργότε-ρα: «Δεν άφησα κανένα που να μην τον παρασύρω στην ηδονή. Εί-χα τέτοια επιθυμία σαν κάποιος να με κυρίευε. Δεν έμεινε ακολασία που να μην τη δασκάλεψα. Πως μπόρεσε η θάλασσα να ανεχθεί τις ανομίες μου και δεν με κατάπιε!».
Όταν το καράβι έφτασε στην Παλαιστίνη, ανέβηκε με τους συνοδούς της στα Ιεροσόλυμα. Ήταν εορτή του Τιμίου Σταυρού. Πολύς κόσμος. Όλοι προσκυνούσαν το Τίμιο Ξύλο. Μπήκε κι αυτή στη σειρά μα δεν μπορούσε να προχωρήσει, όσο κι αν προσπαθούσε. Έμεινε ακίνητη, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες. Την έπιασε το παράπονο, βλέποντας το πλήθος να προχωρεί με ευκολία, ενώ αυτή εμποδιζόταν, όχι από γυναικεία ανημποριά, αλλά από Θεία Δύναμη. 
Μένοντας μόνη σε μία γωνιά του Ναού, συνειδητοποίησε ότι ο ρύπος της ακολασίας της, την εμπόδιζε να πλησιάσει το Τίμιο Ξύλο. «Χάιδεψε την καρδιά μου ο σωτήριος λογισμός μου, που μου ψιθύριζε ότι αιτία είναι η βρωμιά της ζωής μου». Αναλύθηκε σε λυγμούς, ύψωσε τα μάτια της και τι βλέπει; Βλέπει μια εικόνα της Παναγίας. Λένε μάλιστα ότι αυτή η εικόνα βρίσκεται στο σπήλαιο του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη στο Άγιον Όρος. 
Παρακαλεί την Παναγία: «Παρθένε Δέσποινα, η τον Θεόν κατά Σάρκα γεννήσασα, γνωρίζω ότι δεν είμαι αξία ούτε να βλέπω τη σεπτή εικόνα Σου, Σε την Πάναγνο στην ψυχή και στο σώμα. Εξαιτίας των αμαρτιών μου προκαλώ τον βδελυγμό. Καθώς όμως ο εκ Σου τεχθείς Θεός έγινε άνθρωπος, για να καλέσει τους αμαρτωλούς σε μετάνοια, όρισε Κυρά μου να ξεσφραγισθεί η πόρτα της Θείας ευσπλαχνίας, βοήθησέ με να προσκυνήσω τον Τίμιο Σταυρό του Υιού Σου και Συ να γίνεις εγγυήτρια προς τον Υιόν Σου, ότι θα ε-γκαταλείψω τον κόσμο και τις ηδονές, δεν θα ξαναπροσβάλω το σώμα μου με βρώμικο σμίξιμο και θα ακολουθήσω το δρόμο της σωτηρίας, που Συ θα μου υποδείξεις». Εδώ συντάχθηκε το συμφωνητι-κό της εγγύησης.
Η Παναγία αμέσως έκανε το θαύμα Της. Η Μαρία προσκύνησε τον Τίμιο Σταυρό και άκουσε μια φωνή μέσα της: «Αν περάσεις τον Ιορδάνη, θα βρεις μεγάλη ανάπαυση». Βγαίνοντας από το Ναό αγόρασε, με την ελεημοσύνη που της έδωσε ένας προσκυνητής, τρεις άρτους. Έμαθε ποιο δρόμο θα βαδίσει και το ίδιο βράδυ ήταν στον Ναό του Τιμίου Προδρόμου στην έρημο της Ιουδαίας. Πλύθηκε με τα νάματα του Ιορδάνη. Κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων. Έφαγε τον μισό άρτο και αποκοιμήθηκε. Το πρωί διέσχισε τον Ιορδάνη και εγκαταστάθηκε στην έρημο. 
Η Μαρία, «η πορνείαις πρότερον μεμεστωμένη παντοίαις», έμεινε εκεί 47 χρόνια, χωρίς ποτέ να συναντήσει άνθρωπο. Έλιωσαν τα ρούχα της, μαύρισε το δέρμα της, έβγαλε τρίχες για να καλύπτει τη γυμνότητά της. Έτρωγε ρίζες όσων φυτών φύονται στην αυχμηρή έρημο και έπινε νερό από τον Ιορδάνη. 17χρόνια ήταν πόρνη και άλλα τόσα χρόνια, 17, βασανιζόταν από πορνικούς λογισμούς. Για να λυτρώνεται από την ενθύμηση των αμαρτημάτων της έκανε αμέ-τρητες εδαφιαίες μετάνοιες. Και παρακαλούσε την Παναγία να της σταθεί αρωγός.
Θέλω να προσέξετε τούτο. Μία φορά είδε την εικόνα της Παναγίας και για 47 ολόκληρα χρόνια στην έρημο την είχε μπροστά της. Εμείς βλέπουμε συνεχώς την εικόνα Της και δεν συνειδητοποιούμε την παρουσία Της. Και πως ονόμαζε την Παναγία; Παναγία, Ανάδοχέ μου!
Όταν μετανοούμε πρέπει, κατά τον Προφήτη Δαυίδ, όχι μόνο η αμαρτία μας να είναι ενώπιόν μας διαπαντός, αλλά και η παρου-σία του Θεού. «Προορώμην τον Κύριόν μου, ενώπιόν μου διαπαντός». Η Μαρία, με τη βοήθεια του Θεού, με την παρουσία της Αειπαρθένου Θεοτόκου, ξερίζωσε όλα τα πάθη της και τη φλόγα της σαρκικής επιθυμίας της, την μεταμόρφωσε σε φωτιά θείου έρωτα.
Μετά από πολλά χρόνια ένας γέροντας, ονόματι Ζωσιμάς, ακολουθώντας την παράδοση που εγκαινίασε ο Όσιος Ευθύμιος, είχε μεταβεί στην έρημο, τη Μεγάλη Σαρακοστή, για μεγαλύτερο αγώνα. Κάποια ημέρα περπατώντας στην έρημο, αντιλήφθηκε έναν άνθρωπο, με σώμα κατάμαυρο από τον ήλιο και μαλλιά άσπρα σαν βαμβάκι, που έφθαναν στους ώμους. Άρχισε αμέσως να τρέχει προς τη μορφή αυτή, ικετεύοντάς την να τον ευλογήσει και να του πει λόγο σωτηρίας. Αλλά όσο εκείνο&sig

Back to top button